استادیار دانشگاه شهید باهنر کرمان و عضو پژوهشکده فرهنگ اسلام و ایران.
چکیده
بر اساس دیدگاه ساختارى ولادیمیر پراپ هر چند قصهها به شکلهاى مختلف و با عملکرد اشخاص متعدد ارائه شده اند، اما از الگوى بنیادینى تبعیت مىکنند که ساختار همه آنها را شکل مىدهد. این ساختار با تأکید بر کنشهاى روایت، اشخاص آن را مشخص مىسازد. تلخون بى تردید یکى از آثار برجسته روایى صمد بهرنگى، برجستهترین نویسنده ادبیات کودک است. در این مقاله با شیوهاى تحلیلى، بر اساس نظریه پراپ ساختار روایى تلخون در دو محور ساختار طرح روایت و اشخاص روایت ارائه شده و بر این اساس بیست کنش مشابه با الگوى ساختارى پراپ مشخص شده است. درتحلیل ساختار اشخاص روایت، حذف پارهاى شخصیتها از عواملى همچون تداوم نیافتن قصه و تفاوت ساختار فرهنگى آن با قصههاى روسى نشأت گرفته. نتایج به دست آمده با تعیین نوع روایت، کمالطلبى تلخون را به عنوان شخصیت اصلى روایت در بخش تحلیل معنایى نشان داده است.