احمد گلچینمعانى، اشعار تعلیمى خود را به شکلهاى گوناگون بیان کرده است. گاهى در قالبهاى شعرى مختلف به طور مستقل، گاهى با تکبیتهایى در لابهلاى دیگر اشعارش و گاهى نیز به شیوه حکایت و تمثیل و در بعضى از موارد نیز به صورت غیرمستقیم و طنزآمیز به بیان نکتههاى اخلاقى، عرفانى و مذهبى پرداخته است. در این جستار کوشش مىشود، با تجزیه و تحلیل دیوان گلچینمعانى، اصلىترین گونهها، ویژگىها و مضمونهاى اشعار تعلیمى وى بررسى شود. مهمترین مضامین اشعار تعلیمى وى، شامل: دعوت به خداپرستى، اقتدا به پیر و مرشد، قناعت، کار و تلاش، اغتنام فرصت، خوشباشى، عشقورزى، شکیبایى، ترک خصومت، کسب معرفت و هنر و ترک لذّتهاى زودگذر است.
)